Ruwe rouw

T hoort bij t leven, de rouw. Men zegt ook wel: Rouw is de keerzijde van de liefde. En dat herken ik, doordat je om iemand geeft voel je de pijn als deze persoon wegvalt.

Verlies kan zich in veel contexten uiten: verlies van baan, een scheiding, verhuizen ook als het een bewuste keuze is. En natuurlijk verlies van een dierbare, de meest intense vorm van rouw. Ruwe rouw.

Iedereen rouwt op z’n eigen manier. Ik zie mensen in m’n praktijk die snel de draad weer oppakken om door te kunnen, soms ook om de pijn niet te voelen. Sommige mensen bevriezen juist, kunnen niet meer voor of achteruit. Anderen zijn heel open in hun verdriet en hun gevoel van verlies.

Ik prijs me gelukkig dat ik uit een gezin kom waar liefde en veiligheid de boventoon voerde. Heb er nooit bij stil gestaan dat we ooit in aanraking zouden kunnen komen met iets als een oorlog relatief dichtbij. Het woord oorlog hoort voor mij bij het Midden Oosten, bij onrusten in landen in Afrika, bij vroeger en bij ver weg. Maar de wereld is veranderd.

In mijn praktijk komt het onderwerp regelmatig voorbij. Enerzijds zijn er mensen die iets willen doen. Die goederen aan het inzamelen zijn, zelfs naar de grens van Oekraïne rijden met volle vrachtwagens. Die hun huis en hart openstellen. Die actief in de hulpstand staan. Ik heb er bewondering voor.

En helaas is er ook een aantal mensen die de onrust binnen laten komen. Ze piekeren veel, nieuwsberichten zorgen voor bevriezen en verlammen en het liefst zouden vluchten. Angstig zijn en doemscenario’s voor zich zien. En aan mij vragen hoe hier mee om te gaan.

Elisabeth Kubler Ross heeft veel geschreven over rouw. Tijdens het rouwen zijn er een vijftal fases:

Fase 1: Ontkenning

‘Dit kan niet, het is niet zo, als ik morgen wakker word blijkt het een boze droom te zijn.’ Ons brein is nog niet zo ver om de schok binnen te laten.

Fase 2: Woede

Boosheid over de situatie maar ook onevenredige boosheid op de omgeving. Een snauw tegen je collega, felheid in het verkeer, sneller geïrriteerd zijn over zaken waar je anders je schouders over ophaalt.

Fase 3: Onderhandelen

In deze fase probeer je manieren te vinden om de pijn te verzachten. ‘Als ik nou beter m’n best doe, dan raak ik m’n baan niet kwijt’.

Fase 4: Depressie

De echtheid komt snoeihard binnen en dat gaat gepaard met een gevoel van machteloosheid, verdriet, uitzichtloosheid. Soms wordt geprobeerd dit gevoel te verhullen door een vlucht in alcohol of drugs, pijnstillers of slaapmiddelen.

Fase 5: Acceptatie

Uiteindelijk komt er een gevoel van aanvaarding van de situatie. Er komen weer lichtpuntjes en geniet-momenten. In een nieuwe vorm kan men voorzichtig richting de toekomst.

Ook ik ken de rouw, en gelukkig ook de liefde. Wat mij altijd weer terug brengt naar de basis: Verduren. Uitzitten. Geduld hebben. Accepteren.

Of zoals mijn moeder zei: als t eerst maar weer s ochtend wordt, dan gaat de zon vanzelf weer schijnen.

Heb lief in overvloed!

Lely Coaching
Edmay van der Lely
info@lelycoaching.nl
06-18479001

KvK nummer: 08100000
BTW nummer: NL001935959B67